Uygarlığın geldiği aşamada “aşırı tüketimin eleştirildiği” ve “neyin
ihtiyaç olduğu”, “neyin ihtiyaç olmadığı” konusunda ciddi tartışmalar
söz konusudur. Aslında bu tartışmalar kapitalizmin ve uygarlıkların
ontolojik olarak yıkıcı temellerinin sorgulanmasıdır.
Bu çalışmada öncelikle İbn Haldun’un Mukaddime adlı eseri temel
kaynak olarak alınmıştır. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı İbn
Haldun’un (1332-1406) ihtiyaçlar hakkındaki yaklaşımını ortaya koymaktır.
Sonuç olarak İbn Haldun’un insan-toplum/umrȃn ihtiyaçları etkileşimi bağlamında tetkik ettiği tespit edilmiştir. İhtiyaçların farklılaşması-
nı, mülkün ödüllendirme sistemi, insan doğası, sosyal muhit(ler), alış-
kanlıklar (melekeler) temelinde ve umrȃnların dönüşümü paralelinde
ele aldığı belirlenmiştir. İbn Haldun’un ihtiyaçları umrȃnların geliş-
mesine bağlı olarak (I) zaruri, temel gereksinimler ve ihtiyaçlar, (II)
aidiyet, dayanışma ve güvenlik, (III) servet elde etme, refaha ulaşma
ve üstün olma, (IV) ödüllendirilme ve eşitlik, (V) boş zaman talebi ve
lüks arzusu gibi aşamalar olarak değerlendirdiği saptanmıştır.