Reklama Yönelik Şüphe: Reklamla İlişkili Faktörlerle Şüphe Etkileşimi İknayı Nasıl Etkiler? Ünlü Kullanımı ve İddia Gücünün Rolü
Aslıhan KIYMALIOĞLU, Serkan AKINCI
Sayı: 1, 06.07.2021
Cilt: 13
Anahtar Kelimeler: Reklama Yönelik Şüphe, Ayrıntılandırma Olasılığı Modeli, Reklam Etkililiği, Ünlü Kullanımı, İddia Gücü
Tüketicilere reklamlar aracılığıyla iletilen mesajların etkili olması bu
mesajların ikna ediciliğine bağlıdır. Ayrıntılandırma Olasılığı Modeli
(AOM) çerçevesinde ele alınan bu çalışmanın temel araştırma soruları
reklamlar vasıtasıyla gerçekleşen ikna düzeyini belirleyen etkenlerle
ilgilidir ve üç boyutta oluşturulmuştur: reklama yönelik şüphenin reklam
etkililiği üzerindeki etkisi ile reklama yönelik şüphenin reklamda
ünlü kullanımı ve reklamda kullanılan iddiaların gücüyle olası etkileşiminin
reklam etkililiği boyutları üzerindeki etkisi. 2 (iddia gücü:
güçlü veya zayıf) * 2 (ünlü kullanımı: var veya yok) manipülasyonlu
denekler arası faktöriyel tasarım modeli kullanılarak sosyal bilimler bölümlerinde okuyan ve temel pazarlama ders(ler)ini almış öğrenciler
arasında kolayda örnekleme yöntemi ile test edilen hipotezler reklama
yönelik şüphenin reklam etkililiği boyutları üzerinde; reklama yönelik
şüphe ve iddia gücü etkileşiminin şüphe düzeyi yüksek tüketiciler için
reklama yönelik tutum ve markaya yönelik tutum üzerinde; reklama
yönelik şüphe ve reklamda ünlü kullanımı etkileşiminin ise şüphe düzeyi
düşük tüketiciler için reklamın inanılırlığı, reklama yönelik tutum
ve markaya yönelik tutum üzerinde etkili olduğunu ortaya koymuştur.
Bulgular ayrıca reklama yönelik şüphenin ayrıntılandırma düzeyini
etkileyen bir faktör olduğu ortaya koymuştur. Çalışma, reklama yönelik
şüphenin ünlü kullanımı ve iddia gücü ile etkileşiminin reklam
etkililiği boyutları üzerindeki etkisini test ederek ikna literatürüne
katkıda bulunmakta, reklama yönelik şüphenin AOM kapsamında bir
ayrıntılandırma faktörü olarak rolünü kanıtlamaktadır.