Türkiye’de Tüketim Eşitsizliği: Ampirik Bir Çalışma
Arş. Gör. Nurten DAŞKAYA, Prof.Dr. İsa SAĞBAŞ
Sayı: 1, 19.09.2019
Cilt: 11
Anahtar Kelimeler: Eşitsizlik, Gini Katsayısı, Atkinson, Tüketim Eşitsizliği, Kohort Analizi
Genellikle eşitsizlik ölçümü gelir, servet ve harcama üzerinden
yapılmaktadır. Ampirik çalışmaların daha çok gelir eşitsizliği üzerine
yoğunlaştığı gözlenmektedir. Bu çalışma fazla ilgi gösterilmeyen
tüketim eşitsizliği üzerine ampirik kanıt sunma amacındadır.
Çalışmamızda Türkiye İstatistik Kurumu tarafından sunulan 2003-
2014 yılları arasında Hanehalkı Bütçe Anketi verileri kullanılmıştır.
OECD Eşdeğerlik Ölçeğine göre uyarlanan verilerle hesaplanan
Gini Katsayısı ve Atkinson Endeksi tüketim eşitsizliğinin tespitinde
kullanılmıştır. Gini katsayısı ile ilintili [En fazla tüketim yapan grup
(P80)/ En az tüketim yapan grup (P20)] oranı son üç yılda (2012-
2014) tüm dönem (2003-2014) ortalamasının altında bulunmuştur.
Bu bulgu tüketim eşitsizliğinin azalma trendinde olduğunu
göstermektedir. Çalışma dönemine ait Atkinson Endeksi aritmetik
ortalaması yorumuna göre tüketim eşitsizliğinden kaynaklanan refah
kaybı ortalama olarak %11,7’dir. Kohort analizi bulgusu yaş grubu
azaldıkça tüketim eşitsizliğinin de azaldığı belirlenmiştir.