Amaç: Bu araştırmanın amacı Türkiye Fintek Ekosistemi içinde yer alan startup kurucularına ait röportajların analiz edilerek fintek startuplar için kritik başarı faktörlerinin belirlenmesidir. Yöntem: Kritik başarı faktörlerinin belirlenmesi amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden anlatı analizi gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Anlatı analizi sonucuna göre, Fintek startupları etkileyen kritik başarı faktörleri birey düzeyinde; startup fikri, kurucu/çekirdek ekibin sektördeki deneyimleri, kurucu ekibin önceki startup deneyimleri, teknoloji ve iş yetenekleri, AR-GE tecrübesi ve AR-GE’ye verdiği önem, girişimcinin yönetimdeki deneyimi, liderliği ve startup çekirdek takımın tecrübelerinin çeşitliliğidir. Örgüt düzeyinde ise takım ruhu, örgüt kültürü ve organizasyon yapısı, örgüt büyüklüğü, yalın organizasyon, partnerler/kurumların ve iş ilişkilerinin kalitesi ve sonuçları, küresel doğan olmak, insan kaynakları ve beşeri sermaye, yatırımcı sermayesi ve yatırımcı ilişkileridir. Çevre düzeyinde ise devletin rolü ve çevrenin dinamizmi değişkenlerinin fintek startup başarısını etkilediği tespit edilmiştir. Sonuç ve Öneriler: Teknolojik, finansal ve hukuki altyapıyı yapıyı desteklemek üzere kurucu ekibin çeşitliliğinin oluşturulması, sürdürülebilmesi için gerekli yeterliliklerin geliştirilmesi, sürekli inovasyona önem verilmesi özellikle fikir geliştirme aşamasından başlayarak sektörün önemli bir sorun veya eksiğinin tespit edilmesi ve rakipsiz bir çözümle iş modeli geliştirilmesi gerekmektedir. Özgün Değer: Bu çalışmada fintek startupları incelenerek başarılı olmaları için kritik olan değişkenler anlatı analizi yöntemi kullanarak ilk kez analiz edilerek ortaya konmuştur. Sektörün temsilcilerinin görüşlerine dayanan analiz mevcut durumu ortaya koymak için farklı bir bakış açısı geliştirmektedir.

Amaç: İnovasyon yönetimi literatürü geniş bir yelpazede ilerlerken, en temel ve başlangıç parçalarından biri olan kültür, nispeten daha az odaklanılan bir alan olmuştur. İnovasyon kültürü üzerine bazı çalışmalar olsa da inovasyon kültürünün ölçülmesi konusunda çok fazla fikir birliği bulunmamaktadır. Bu çalışma, inovasyon kültürü bileşenlerinin neler olması gerektiğini ve bölgesel sonuçların ve inovasyon bilincinin kültürü nasıl etkilediğini ortaya koymaya çalışmıştır. Metodoloji: Bu çalışma, geniş bir yelpazedeki firmalarda inovasyon kültürünü ölçen Innovation Quotient enstrümanının yapı geçerliliğini ve güvenilirliğini değerlendirmektedir. Enstrümanın boyutları incelenmiş ve enstrümanın geçerliliği sağlanmaya çalışılmıştır. Ölçeği bir Türk savunma sanayi firmasının 1432 çalışanı üzerinde uygulandı. Modelin sonuçları değerlendirildi ve modelin yeni yapısı sunuldu. Bulgular: Çalışma sonucunda üç ana noktaya ulaştık: 1. Kültürel yapı ve bölgesel inovasyon ekosistemi inovasyon kültürünün ölçümünü etkilemektedir 2. Bir firmanın kurumsal inovasyon sisteminin olmaması, inovasyon kültürü ile ilgili bazı soruların anlaşılmasını engellemektedir. Firmalarda inovasyon kültürünü ölçmek için inovasyonun girdi, çıktı veya performans göstergelerinden ziyade yöneticilerin davranışları, çalışma iklimi ve değerler gibi kültürel göstergeler öncelikle dikkate alınmalıdır. Pratik çıkarımlar: Çalışmamızın bulguları, yöneticiler için inovasyon kültürünün önemine ilişkin bazı çıkarımlara işaret etmektedir. Doğrulanan bu çalışma çıktıları, yöneticilere inovasyonu başlatmak için bir yol ve tutum sunmaktadır. Ayrıca mevcut durumu analiz etmekte ve yöneticilere eksikliklerinin üstesinden gelmeleri konusunda destek olmaktadır. Organizasyonel yapılarını daha çevik ve yenilikçi hale getirmek için odaklanılması gereken alanları göstermektedir. Özgünlük: Geçtiğimiz on yıllarda inovasyon kültürüne ilişkin çeşitli ölçütler ve boyutlar ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, kültürün çeşitli ölçümleri arasında boyutların sayısı ve içeriği konusunda tutarsızlık vardır. Öte yandan, bu ölçümlerin çoğunun geçerliliği ve güvenilirliği test edilmemiştir. Bu çalışma, bir inovasyon kültürü ölçeğinin nelerden oluşması gerektiğini ortaya koymak için sık kullanılan bir ölçeği analiz ederek literatürdeki boşluğu doldurmaktadır.

Amaç: Günümüzde teknolojinin baş döndürücü bir şekilde gelişmesiyle üretim yönetiminde Endüstri 4.0 çağı yaşanmaktadır. Endüstri 4.0 ise her geçen gün farklı yeniliklerin keşfedilmesi ve uygulanmasıyla hızla gelişmektedir. Bu nedenle Endüstri 4.0 ve inovasyon etkileşiminin uluslararası düzeyde incelenmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı Endüstri 4.0 ve inovasyon arasındaki etkileşimi keşfetmek ve literatürü nicel olarak kapsamlı bir şekilde tarama imkânı veren bibliyometrik analiz yöntemiyle önemli konu ve kavramlara ilişkin bilgiler sunmaktır. Yöntem: Araştırma yöntemi olarak kullanılan bibliyometrik analiz tekniği, Web of Science Core Collection veri tabanından elde edilen makale verilerine VOSviewer programıyla uygulanmıştır. Yıl, ülke, yazar ve kaynak gibi bibliyometrik parametrelere dayanan mevcut literatürün haritalandırılması yapılmıştır. Araştırma kapsamında yer alan makaleler, anahtar kelime birlikteliği ve bibliyometrik eşleştirme analizine dayalı olarak kümelenmiştir. Bulgular: Araştırma sonucunda anahtar kelime birlikteliğine dayalı sekiz küme tespit edilmiştir. Endüstri 4.0 ve inovasyon alanındaki farklı temaları temsil eden kümeler incelenerek, açık inovasyon, sürdürülebilirlik ve döngüsel ekonomi, dijitalleşme ve teknoloji, yönetimsel & örgütsel konular, Endüstri 4.0, bilgi yönetimi, risk ve performans, kalkınma olarak adlandırılmıştır. Özgün değer/Çıkarımlar: Literatürde birbirinden ayrılmaz olan Endüstri 4.0 ve inovasyon kavramının nasıl ele alındığı, hangi temaların ön plana çıktığı ve hangi konularda araştırma açıklarının bulunduğunu tespit etmek, araştırmacılara ve uygulayıcılara ileriki çalışmalar için bir öngörü oluşturabilecektir. Bu konuda kapsamlı bir inceleme yapılması, araştırma eğilimleri hakkında akademisyenler ve uygulayıcılara güncel bilgi sağlaması bakımından katkı sunmaktadır. Çalışmanın teorik bir diğer katkısı, uluslarararası literatürde Endüstri 4.0 ile ele alınan farklı inovasyon türlerinin neler olduğunu ortaya çıkararak, ulusal literatürde pek rastlanmayan inovasyon türlerine dikkat çekmesidir. Araştırmadan elde edilen yönetimsel çıkarım olarak ise, akıllı üretim sistemlerine sahip şirketlerin, akıllı fabrikada yüksek kaliteli ürün ve hizmet üretimini sürdürürken müşterilerin talepleriyle başa çıkabilmek amacıyla inovasyon yaparken iş modellerini değiştirmeleri ve tüketici davranışındaki değişikliklere yanıt verebilirliği arttırmak için esnek değer zinciri anlayışına geçiş yapmalarının gerekli bir hale geldiği ifade edilebilir. Özellikle KOBİ’lerdeki üretim süreçlerinin Endüstri 4.0 teknolojisiyle hızla uyumlu hale getirilmesi Türkiye’nin küresel rekâbet üstünlüğü sağlaması açısından önem arz etmektedir

Amaç: Bu araştırmada girişimcilikte sosyal engeller ölçeğinin geliştirilmesi ve bu ölçeğin kontrol odağı ve girişimcilik niyeti ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmada karma yöntem kullanılmıştır. Karma yöntem desenlerinden ise keşfedici sıralı desen benimsenmiştir. Araştırmanın nitel kısmında iki odak gurup (toplam 12 kişi) görüşmesi yapılmış, nicel kısmında ise 631 üniversite öğrencisinden anket yöntemiyle veri toplanmıştır. Nitel yöntemde MaxQDA programı, nicel yöntemde ise Smart PLS programı üzerinden analizler gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Araştırmada yeterli güvenirliğe ve geçerliğe sahip dört ifadeden oluşan Girişimcilikte Sosyal Engeller Ölçeği geliştirilmiştir. Ayrıca Girişimcilikte Sosyal Engeller ile Kontrol Odağı arasında pozitif yönlü, doğrusal ve anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Yani sosyal engellere kapılan girişimci adaylarının dış kontrol odaklı davranışı benimsedikleri söylenebilmektedir. Yine Girişimcilikte Sosyal Engeller ile Girişimcilik Niyeti arasında negatif yönlü, doğrusal ve anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Buna göre girişimci sosyal engellere dair algısı yükseldikçe girişimci olmaya yönlenmekten geri durmaktadır. Sonuç ve Öneriler: Girişimcilikte sosyal engellerin önemli bir değişken olduğu ve girişimcilikle ilgili diğer değişkenlerle ilişkisinin bulunduğu görülmektedir. Ölçeğin arkadaş ve aile gibi farklı boyutlarda da incelenmesi ve farklı değişkenlerle ilişkisinin araştırılması önerilmektedir. Özgün Değer: Bu çalışma; literatürde rastlanmayan, hem sosyal engeller boyutu hem de girişimcilik özelinde bir ölçeği ortaya koymaktadır. Bu ölçeğin; girişimcilerin daha önce araştırılmayan sosyal engellerine dair yeni bulgular ortaya koyabileceği düşünülmektedir.

Amaç: Bu çalışma, peyzaj mimarlığı sektöründe faaliyet gösteren özel sektör kuruluşlarının rekabet koşulları altında uzun yıllar ayakta kalabilmeleri, değişen ve gelişen teknolojilere ayak uydurarak sektör dinamiklerini takip edebilmeleri için uygulayabilecekleri inovasyon stratejilerinin analizine odaklanmakta ve bu stratejilerin geliştirilmesinde etkili olan faktörleri incelemektedir. Metodoloji/ Yöntem: Bu araştırma, literatür araştırması sonucunda elde edilen veriler doğrultusunda elde edilen soruların (genel şirket bilgileri ve AHP yöntemi ile oluşturulan anket soruları) araştırmaya katılan şirketlere iletilmesi ve sonuçların değerlendirilmesi aşamalarından oluşmaktadır. Bulgular: Katılımcıların yanıtlarına göre inovasyon girdileri ve inovasyon çıktıları karşılaştırıldığında, inovasyon çıktılarının daha önemli olduğu görüşü ortaya konmuştur. Ar-Ge ve tasarım harcamaları, insan kaynaklarından daha önemli bulunmuştur. İhracat fikri mülkiyet haklarından daha önemli bulunmuştur. Pratik çıkarımlar: Peyzaj mimarlığı sektörü için en uygun stratejinin saldırgan inovasyon stratejisi olduğu ve inovasyon çıktıları tarafından yönlendirilen bir stratejinin geliştirilmesinin hedeflemesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Özgünlük: Peyzaj mimarlığı sektörünün inovasyon stratejisi üzerine özgün bir araştırmadır

ÖZ Amaç: Bu çalışma, Türkiye’deki çevrimiçi market alışverişi uygulamalarının iş modellerini Lueg’in (2022) sınıflandırması bağlamında değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Türkiye’de faaliyet gösteren başlıca uygulama tabanlı eve teslim esasına göre çalışan perakendecilerinin iş modelleri, şirketlerin web sitelerinden ve uygulamalarından (Apps) sağlanan verilerle, alışveriş türü, stok tutma birimi (STB) sayısı, teslim süresi, fiyat ve lojistik merkezi kriterleri kullanılarak betimsel (durum) analiz yöntemi ile incelenmiştir. Bulgular: Pazardaki firmalar satışa sundukları STB’leri kendi sahibi oldukları depolardan tedarik etmek yanında, franchising yöntemiyle kurdukları karanlık depolardan veya esnaflardan tedarik etmektedirler. Satışa sunulan STB sayıları dört bini bulabilmektedir. Anlık ihtiyaç olarak nitelenen tek bir ürün veya az sayıda ürün 15-30 dk. Arasında teslim edilebilirken, motosikletli bir kuryenin taşıyamayacağı hacimde olan siparişler 2-4 saatlik zaman aralıklarında teslim edilmektedir. Platform temelli yöntemin nispeten ucuzluğu pandemi sürecinde girişimciler için cazip görünmüş, çok sayıda girişim ortaya çıkmış olsa da bunlar kısa sürede pazardan çekilmek zorunda kalmışlardır. Kurye sistemi hakkında sağlıklı bilgiler sunulmamış olsa da Gig Economy kapsamında esnaf kuryelerin yoğun olarak kullanıldığı bulunmuştur. Ulusal zincir marketlerin pazara girmesine bağlı olarak Getir Büyük bölümü hizmete alınmıştır, buna karşılık Migros, Migros Hemen ile Getir’e cevap vermiştir. Türkiye pazarın dinamizmini göstermesi ve dünyada bu pazarda ülkemizin önemini göstermesi açısından karşılıklı bu hamleler önemlidir. Sonuç: Türkiye’deki işletmelerin Hızlı Teslimat, Platform Modeli ve Her Çeşit işletme modellerini kullandığı bulunmuştur. Bu haliyle Türkiye çevrimiçi market alışveriş pazarında faaliyet gösteren firmaların iş modelleri, Instacart kategorisi dışında Almanya pazarındaki iş modelleri örtüşmektedir. Özgün Değer: Çevrimiçi Market Alışverişi Uygulamaları hem dünyada hem de dünyanın biraz önünde olmasına rağmen Türkiye’de yeni bir alandır. Bu bağlamda konu hakkındaki akademik araştırmaların oldukça sınırlıdır. Türkiye pazarı hem alanda dünyanın en büyüklerinden Getir ve Delivery Hero’nun sahibi olduğu Yemeksepeti’nin kıyasıya rekabet ettiği nadir pazarlardan olması hasebiyle önemlidir. Türkiye pazarında bu alandaki firmaların iş modelleri bu anlamda dünyadaki diğer pazarlar için rol model olmaya adaydır. Bulgularımız Lueg’in (2022) tasnifinin uluslararası pazarda rakipleri sınıflandırmak için kullanılabileceğini göstermiştir. Anahtar Sözcükler: uygulama temelli market perakendeciliği, market, market ürünleri teslîmâtı işletme modelleri JEL Sınıflandırması: M31, M13, M16

ÖZ Amaç: Girişimcilik ekonomik büyüme sağlaması bakımından git gide daha fazla değer verilen bir kavram olup kurumsal ve bireysel boyutlara sahiptir. Bu çalışmada verimlilik odaklı ülkelerde girişimciliğin ön göstergeleri incelenmiş bunların girişimcilik faaliyetleri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Yöntem: Yapılan analizlerde kullanılan veriler için Küresel Girişimcilik İzleme (Global Entrepreneurship Monitor) Projesi’nden yararlanılmıştır. Çalışma kapsamında verimlilik odaklı ülkeler incelenmiş olup panel data analizi yapılmıştır. Bulgular: Yapılan analizler neticesinde algılanan fırsat, algılanan kabiliyet, kadın erkek oranı, iç pazara erişim ön göstergelerinin girişimcilik faaliyetleri üzerinde pozitif etkiye sahip olduğu gözlemlenmiştir. Diğer yandan, girişimcilerin fonlanması ön göstergesinin girişimcilik faaliyetlerine negatif etkisi olduğu belirlenmiştir. Pratik Uygulamalar: Türkiye Girişimcilik Ekosistemi için birtakım öneriler geliştirilmiştir. Özgünlük: Verimlilik odaklı ülkelerin girişimcilik faaliyetleri üzerinde 8 kurumsal ve 5 bireysel ön göstergenin önemli etkisinin olup olmadığını analiz etmek için kapsayıcı bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Türkiye kapsamında bazı pratik uygulamalar geliştirilmiştir. Kısıtlamalar: Araştırmayı yaparken tüm verimlilik odaklı ülkelerin verilerinin Küresel Girişimcilik İzleme veri tabanında olmaması çalışmayı sınırlandırmıştır. Anahtar Kelimeler: Girişimcilik, Türkiye Girişimcilik Ekosistemi, Küresel Girişimcilik İzleme